Το ψυχικό τραύμα εγκλωβισμένων προσφύγων

Το αβέβαιο μέλλον μπορεί να προκαλέσει ή να επιτείνει ψυχολογικά προβλήματα σε πρόσφυγες και μετανάστες που έχουν εγκλωβιστεί στην Ελλάδα.

«Δεν μπορώ να απαντήσω πώς νιώθω, όταν έπειτα από τέσσερις μήνες αναμονής η μόνη λύση είναι να σου δώσουν μια μεγαλύτερη σκηνή (…). Οταν ξεχνούν το όνομά σου και σε αποκαλούν με τον αριθμό της σκηνής σου». Αυτό το μήνυμα έλαβε τον περασμένο Ιούλιο από πρόσφυγα που φιλοξενείτο στη δομή των Βασιλικών Θεσσαλονίκης ο διευθυντής προγραμμάτων της οργάνωσης Γιατροί Χωρίς Σύνορα, Απόστολος Βεΐζης. Ο αποστολέας, αντί για όνομα, είχε επιλέξει να υπογράψει με τον αριθμό της σκηνής του: 2Β5.

Εκτοτε, λίγα άλλαξαν. Σε κάποια κέντρα φιλοξενίας της ενδοχώρας οι σκηνές σταδιακά αντικαταστάθηκαν με κοντέινερ –όπως στη Μαλακάσα πριν από δύο εβδομάδες–, ενώ μικρές ομάδες των πιο ευάλωτων πληθυσμών μεταφέρθηκαν σε ξενοδοχεία μέχρι να υποχωρήσει το κρύο του χειμώνα. Στην πλειονότητά τους, όμως, οι πρόσφυγες της ηπειρωτικής Ελλάδας παραμένουν εγκλωβισμένοι στην αδράνεια της καθημερινότητας και στην αβεβαιότητα για το μέλλον τους. Συνθήκες που είτε προκαλούν σε ορισμένους είτε επιτείνουν σε άλλους αγχώδεις διαταραχές, συμπτώματα κατάθλιψης και ψυχικό τραύμα.

«Παράγουμε παθολογία, προκαλούμε παθολογία», λέει στην «Κ» ο ψυχολόγος Νίκος Γκιωνάκης αναφερόμενος στις συνθήκες διαβίωσης αυτών των ανθρώπων. Ως επιστημονικά υπεύθυνος του Κέντρου Ημέρας Βαβέλ, οργάνωσης για την ψυχική υγεία των μεταναστών, συμμετέχει τα τελευταία χρόνια σε εκπαιδεύσεις αστυνομικών, λιμενικών, αλλά και εργαζομένων ΜΚΟ που καλούνται να ασχοληθούν με το προσφυγικό ζήτημα.